U organizaciji Udruženja “26. mart Srbobran” sinoć je u Kulturnom centru Gradiška održana svečana akademija povodom 33. godišnjice od formiranja 19. Pješadijske brigade Srbobran.
Predsjednik Udruženja “26. mart Srbobran”, Goran Ćulum u svom govoru osvrnuo se na ratni put Srbobranske brigade i činjenicu da su borci ove brigade uprkos hrabroj borbi morali da se povuku sa utvrđenih linija odbrane i nisu mogli da spriječe egzodus Srba iz Srbobrana-Donjeg Vakufa u septembru 1995. godine, ali ipak ponosni jer su dali nemjerljiv doprinos odbrani južnih granica Republike Srpske.
“Brigada je u svom sastavu imala oko 5.500 boraca. Poginulo je njih 331, a 23 borca su poginula u drugim brigadama. Prije rata je u Donjem Vakufu živjelo 9.530 Srba i 420 Jugoslovena, koji su većino bili Srbi. Svi su 13. septembra 1995. godine naspustili Donji Vakuf, kao i još blizu 4.000 Srba iz Travnika i Bugojna, koji su takođe bili u sastavu tadašnje opštine Srbobran“, rekao je Ćulum.
Činjenicu da 19. Pješadijska brigada Srbobran nije doživjela vojnički poraz, nego da se sa položaja povukla po naređenju, potvrdio je u svom obraćanju i general u penziji Momir Zec, koji je bio ratni komandant 30. Pješadijske divizije Vojske Republike Srpske.
“Posebnu ulogu brigada je imala početkom rata, kada je držala oko 100 kilometara linije fronta od Travnika do Jajca. Tada su sačuvali Srbe na tom prostru da im se ne ponovi tragična istorija iz Drugog svjetskog rata. Pred kraj rata morali su se povući na Vlašić. Srbobran nisu izgubili svojom krivicom, a hrabro su branili svoj narod prilikom povlačenja“, istakao je general Zec.
Na svečanoj akademiji povodom 33. godišnjice formiranja 19. Pješadijske brigade Srbobran, dodjeljene su plakete, povelje i zahvalnice zaslužnim pojedincima i organizacijama.
Plaketa je dodijeljena gradu Gradiška za sveukupnu pomoć pruženu civilima i borcima poslije egzoduza iz Srbobrana koji su došli u Gradišku, a povelja gradonačelniku Gradiške, Zoranu Adžiću za pomoć i podršku u ostvarivanju ciljeva Udruženja na polju njegovanja tradicije i kulture sjećanja na borbu i žrtve u Odbrambeno-otadžbinskom ratu.
Gradonačelnik Gradiške, Zoran Adžić, izrazio je zahvalnost borcima 19. Pješadijske brigade Srbobran na doprinosu u stvaranju i odbrani granica Republike Srpske.
“U odlučujućim vremenima za našu budućnost, Srbobranska brigada i njeni borci iskazali su veliki patriotizam i dali značajan doprinos u stvaranju Republike Srpske, zbog čega im izražavamo veliku zahvalnost i poštovanje koje ćemo kroz razne vidove saradnje čuvati i njegovati. Naš grad je otvorenog srca primio stanovnike Srbobrana nakon egzodusa pruživši im pomoć i utočište u izgradnji novog života. Dodijeljena priznaja gradu Gradiška i meni kao gradonačelniku, potvrda su da je narod Gradiške iskazao solidarnost i humanost koja je prepoznata i vrednovana”, istakao je Adžić.
Plaketa je dodijeljena i kapetanuGojku Arambašiću, komandantu 1. Pješadijskog bataljona Srbobranske brigade za uspješno izvršavanje zadataka u 30. Pješadijskoj diviziji VRS koji je položio život za Republiku Srpsku, a priznanje je uručeno članu porodice.
Zahvalnice su dodijeljene JU “Kulturni centar” Gradiška, lokalnoj radio televiziji Gradiška, Vodovodu Gradiška, kao i istaknutim preduzetnicima sa područja Gradiške koji pomažu rad Udruženja: Trgovačka radnja “Trend” Gradiška, “Miljković NS” d.o.o. Gradiškar i preduzeću “RV-KONT” d.o.o Gradiška.
U svečanom programu priređen je i prigodan kulturno-umjetnički program.
