Centri civilnih inicijativa su na današnjoj press konferenciji predstavili rezultate monitoringa rada Skupštine Grada Gradiška, u periodu 01.01. – 29.06.2021. Utvrđeno je da je Skupštine Grada Gradiška konstituisana u skladu sa propisanom dinamikom i Poslovnikom Skupštine grada Gradiška, te da voljom građana u Skupštini participira 7 političkih subjekata i jedan predstavnik nacionalnih manjina, kao i u prethodnom manadatu. U aktuelnom mandatu, neke od političkih partija iz ranijih saziva nisu više parlamentarne ili su smanjile broj odborničnih mandata.
Na osnovu polugodišnjeg monitoringa rada gradske vlasti u Gradu Gradiška ustanovljeno je da je novoizabrani gradonačelnik Zoran Adžić, preuzeo mandat bez predstavljenog ekspozea javnosti. Iako ekspoze ne predstavlja zakonsku obavezu, statutarnu ili poslovničku, zbog visokog stepena odgovornosti kojeg podrazumijeva funkcija Gradonačelnika, isti je potrebno predstaviti javnosti, građanima, kako bi se upoznali sa pravcima djelovanja i ciljevima u predstojećem mandatu novoizabranog gradonačelnika.
Program rada usvojen je 29.12.2021. godine, na 1. redovnoj (konstitutivnoj) sjednici, čime je ispoštovana poslovnička norma, dok najvažniji dokument, Budžet, nije formalno usvojen u za to propisanom roku. Prekršen je Zakon o budžetskom sistemu RS za 14 dana, pri usvajanju Budžeta Grada Gradiška, zbog održavanja lokalnih izbora. Naime, nacrt Budžeta za Gradišku utvrđen je 13.10.2020. godine, uz održanu javnu raspravu, a potom je i usvojen na 1. redovnoj (konstitutivnoj) sjednici, održanoj 29.12.2020. godine u iznosu od 30.150.000 KM. Zakono o budžetskom sistemu RS propisuje usvajanje budžeta do 15.12.
Budžet Gradiške u 2021. godini je najmanji, kada poredimo period 2018.-2021. godina. Ipak, izuzev amplitude, koja se dogodila nakon usvajanja rebalansa budžeta u oktobru 2020. godine, budžetski okvir je bio značajno manji, za preko 10% u odnosu i na 2019. godinu. Aktuelna 2021. godina, posmatrana kroz budžet, najbliža je 2018. godini.
Više od polovine budžetskih prihoda odnosi se na poreze, odnosno skoro četvrtina istog, uprihodovana je kroz neporeske prihode, dok se ostatak odnosi na grantove, prihode od pružanja javnih usluga i dr.
Ako posmatramo rashodovnu stranu budžeta, odnosno ekonomsku klasifikaciju, najveći dio budžeta odnosi se na rashode za lična primanja zaposlenih, u iznosu od 9,1 miliona KM, što je blizu 30% od ukupnog budžeta Gradiške. Druga najveća stavka, koja je planirana za potrošnju budžetom za ovu godinu, iznosi preko 6 miliona KM i odnosi se na rashode po osnovu korištenja roba i usluga. Ove dvije stavke su 50% budžeta grada Gradiška.
Svakako, lokalna vlast u Gradiški, treba pronaći odgovore zbog čega je budžet u blagom trendu pada u odnosu na prethodne godine i na čemu se gube budžetski prihodi i primici.
Skupština je u posmatranom periodu usvojila i neke mjere koje su od značaja za život na nivou lokalne zajednice. Usvojena je Odluka o subvencionisanju usluga javnog prevoza u gradu Gradiška, sa 80.000 KM, što je značajno za građane u kontekstu obezbijeđenog javnog prevoza. Obezbijeđena su sredstva i raspisani izbori za svih 56 savjeta mjesnih zajednica, a Skupština grada je to učinila na 5. redovnoj sjednici. Usvojeni su značajni programi, kao što je Program podrške poduzetništvu i Program podrške poljoprivredi.
Pozitivan primjer je dinamika rada Skupštine Grada Gradiška i odnos prema sopstvenom Programu rada. Od planiranih mjera u prvih šest mjeseci 2021. godine, od 115 planiranih, razmatrano je i usvojeno njih 61, što je realizacija od 53%, od ukupnog broja planiranih mjera.
Centri civilnih inicijativa su uputili institucijama gradske vlasti Grada Gradiška preporuke za unapređenje njihovog rada u narednom periodu:
• Skupštini se preporučuje da i pored toga što poštuje Poslovnik o radu, kada je u pitanju redovnost održavanja sjednica, treba češće zasjedati, tačnije u saradnji sa Gradskom upravom, može utvrditi dinamiku sa manje „gomilanja“ materijala, kako bi sjednice bile efikasnije i redovnije.
• Obzirom da je 2020. godina bila izborna, preporučuje se razmatranje i usvajanje Budžeta, kao ključnog dokumenta, do 15.12.2021.godine, u skladu sa Zakonom o budžetskom sistemu RS.
• Dodatno, Skupština treba na dnevnim redovima da uvrštava mjere koje bi mogle biti od značaja za unapređenje kvalitete života građana u Gradišku, naročito kada se radi o lokalnim putevima, ali i putnom pravcu prema Kozarskoj Dubici koji je u lošem stanju.