Dugogodišnji problem gubitka plodnih oranica upalio je alarm nadležnih u Srpskoj zbog čega je Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS angažovalo struku da osmisli mjere kojima će se minimizirati degradacija zemljišta.
Prema podacima Ministarstva poljoprivrede, površine poljoprivrednog zemljišta u Srpskoj lani su iznosile 971.000 hektara ili 39,60 odsto ukupne teritorije, od čega su obradive površine zauzimale nešto više od 790.000 hektara. Usljed brojnih udruženih faktora gotovo svakodnevno dolazi do smanjenja površina koje su pogodne za proizvodnju hranu.
Kako bi zaustavilo taj problem Ministarstvo poljoprivrede je iniciralo izradu strategije održivog upravljanja zemljištem kojim će biti obuhvaćena sva tla u Srpskoj, počevši od poljoprivrednog, vodnog, do šumskog. Radiće se i na izradi pravilnika za način korišćenja zemljišta na nivou lokalnih zajednica, a brojni stručnjaci imaju zadatak da urade i reviziju plana korišćenja i uređenja poljoprivrednog zemljišta na nivou cijele Srpske, koji je izrađen 2008. godine i čiji podaci više nisu relevantni.
Jedan od članova radne grupe profesor Poljoprivrednog fakulteta Univerziteta u Banjaluci Mihajlo Marković kaže da je degradacija tla ozbiljan problem, te da RS prema analizama godišnje izgubi između 1.500 i 1.600 hektara poljoprivrednog zemljišta u nepoljoprivredne svrhe.
– Brojno plodno zemljište koje je trebalo ostaviti za proizvodnju hrane ustupljeno je izgradnji saobraćajnica, industrijskih objekata, stovarišta i slično. U budućnosti moramo više pažnje posvetiti tome. Urbanizaciju i razvoj ne možemo zaustaviti, ali struka mora biti konsultovana pri namjeri pretvaranja poljoprivrednog u građevinsko zemljište. Problem je što do sada nismo imali lokalne planove održivog korišćenja zemljišta uz pomoć kojih bi mogli identifikovati koje tlo je najplodnije, da bi mogli izbjeći gradnju – rekao je Marković i dodao da će nakon što ti dokumenti budu izgrađeni za svaki grad i opštinu struka moći učestvovati u planovima koji se tiču urbanizacije.
Profesorica Šumarskog fakulteta Univerziteta u Banjaluci Marijana Kapović Solomun kaže da je projekat rađen 2018. godine pokazao da su Semberija, Posavina i Hercegovina tri glavne žarišne tačke degradacije zemljišta u Srpskoj, te da će ta područja biti prioritetno razmatrana u narednom periodu.
– U projektu je učestvovala 31 lokalna zajednica a kao najvažniji faktori degradacije pored urbanizacije, identifikovane su poplave, erozija tla, suše i šumski požari. Od 31 opštine, 19 ih je imalo problem napuštenog zemljišta. Radi se o kvalitetnom tlu koja niko ne obrađuje. Zato toga je potrebna strategija kojom ćemo evidentirati sva zemljišta u Srpskoj kako bismo napravili plan kako da tla koja su degradirana budu privedena namjeni – kazala je Kapović Solomun.
Radionica
Povodom Svjetskog dana borbe protiv degradacije zemljišta i suše, Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS sredinom sedmice organizovalo je radionicu na kojoj je zaključeno da je kreiranjem politika u oblasti zaštite zemljišta neophodno postići održavanje i popravak zdravstvene ispravnosti i produktivnosti zemljišnog fonda. Zaključeno je da treba iznaći i rješenja kojima bi se regulisao sistem održive proizvodnje i potrošnje, kao i intenzivnija borba protiv suše.
/Glas Srpske/