Bundeva je koristan diuretik, a njeno sjeme preporučuje se trudnicama, dojiljama, starima i osobama sa bolesnom jetrom ili oboljelom prostatom. Takođe, bundevu bi trebalo što češće da konzumiraju osobe koje boluju od reume, gihta, zapaljenja bubrega i mokraćne bešike. Ova jesenja namirnica ima izuzetno povoljno dejstvo u slučaju upale jajnika i pratećih pojava menopause.
Zbog hranljivosti i ljekovitosti, bundevu mnogi kod nas zovu i “balkanska banana”. Sa obiljem dragocjenih ljekovitih sastojaka, bundeva je nezaobilazna namirnica na trpezi. Specifičnog je ukusa i mirisa, a od nje mogu da se pripremaju i slana i slatka jela. Može se jesti svježa, dinstana, pečena, pržena, a na organizam izuzetno blagotvorno utiče i njen sok. Plod bundeve sadrži 90 odsto vode, ali i mnoštvo minerala i vitamina. Bogata je biljnim vlaknima, posebno pektinom, te povoljno djeluje na organizam, a u njenom plodu gotovo da nema masnoća, jer se u 100 grama bundeve nalazi manje od 30 kalorija, zbog čega je idealna namirnica za sve koji žele da skinu višak kilograma.
Betakaroten, kojim bundeva obiluje, ima višestruko zaštitno djelovanje na ljudski organizam. Blokira dejstvo slobodnih radikala i tako direktno sprečava oštećenje ćelijske DNK strukture, djeluje kao jak antioksidant, što znači da stopira razvoj superoksida i peroksida. Bundeva je izuzetno bogata provitaminom A, koji je važan za dobar rad očiju, a pogotovo mrežnjače i štiti oko od katarakte. Koristi se i preventivno, jer, zahvaljujući selenu u sjemenkama, ali i provitaminu A iz njenog mesa, čuva organizam od tumora, odnosno smanjuje rizik od pojave raka grla, jednjaka, želuca i grlića materice.
Mogu da je jedu i dijabetičari, pod uslovom da je ne slade, kao i osobe sa oboljenjima želuca i tankog crijeva. Ova namirnica posebno se preporučuje obojlelim od psorijaze, a oni je mogu konzumirati kuvanu ili pečenu, ali i kao sok.
Sjeme bundeve
Ova biljka uzgaja se ne samo zbog jestivog i ljekovitog ploda, nego i zbog sjemenki, bogatih omega 3 i omega 6 esencijalnim masnim kiselinama koje povećavaju energiju organizma, poboljšavaju zdravlje reproduktivnih organa i obezbeđuju lijep izgled kože, kao i bolju funkciju centralnog nervnog sistema, odnosno mozga. Sjeme bundeve preporučuje se i kao efikasan i neškodljiv lijek protiv dječjih glista i pantljičare.
Hladno cijeđeno ulje iz sjemena bundeve, koristi se u terapiji bubrežnih bolesnika, reumatičara i za oporavak poslije operacije. Sadrži i prirodne antioksidanse, koji usporavaju starenje ćelija, a naučnici su utvrdili i da sjemenke bundeve blagotvorno djeluju na simptome stresa, anksioznosti i depresije. One su dobar izvor kalijuma, minerala koji uspostavlja ravnotežu tečnosti u organizmu i pomaže boljem radu nervnog sistema. Takođe, sjemenke bundeve povoljno utiču i na samopouzdanje a, kako novija istraživanja pokazuju, odličan su afrodizijak.
Ulje bundeve
Od sjemenki bundeve pravi se i karakteristično ulje koje zbog specifičnog ukusa daje posebnu aromu jelima, i odlično je kao dodatak salatama i čorbama. Stručnjaci tvrde da bundevino ulje, zahvaljujući lecitinu, sprečava aterosklerozu i čisti krvne sudove, reguliše nivo holesterola u krvi, a preventivno reguliše rad mokraćne bešike, pomaže u liječenju sindroma iritiranih crijeva i djeluje kao regulator hormona. Pojedina istraživanja potvrdila su i da ovo ulje smanjuje rizik od pojave kamena u bubrezima. Ovim uljem mogu se liječiti i rane, pukotine ili opekotine na koži. U narodnoj medicini bundeva se koristi za uklanjanje pijega i kao lijek kad ujede zmija.
Priprema bundeve
– U slučaju zapaljenja bubrega ili bešike, savjetuje se svakodnevni obrok od dinstane, neslane bundeve s malo paradajza i sjeckanog crnog luka, začinjen kašikom pavlake.
– Najjednostavniji oblik pripreme bundeve je pečenje u rerni. Tada se kora ne odstranjuje, a dužina pečenja zavisi od debljine ploda. Pečena bundeva prelivena sa malo meda i posuta cimetom izuzetno je zdrav zimski slatkiš.
– Sjemenke bundeve treba oljuštiti prije upotrebe, ali voditi računa da se ne ukloni tanka sivozelena opna, koja je posebno bogata ljekovitim sastojcima. Sjemenke mogu da se grickaju, dodaju pecivu ili salatama.
– Bundevin puter, od blendiranih bundevinih sjemenki, izuzetno je zdrav namaz koji se može koristiti umjesto mlečnog putera ili margarina.
Sok
Bundevin sok preporučuje se za dobar rad bubrega i kardiovaskularnog sistema, za dobro varenje i raspoloženje. Takođe, ovaj sok je blagotvoran protiv upale jajnika, kao i u slučaju problema izazvanih menopauzom. Veoma lako možete ga napraviti i sami:
Sastojci:
– 3 kg očišćene bundeve
– 7 l vode
– 2 kg šećera
– 2 kesice limuntusa
Priprema:
– Bundevu očistiti i isjeći na kriške, staviti u šerpu zajedno sa šećerom, preliti vodom i kuvati dok bundeva ne omekša.
– Dobro propasirati bundevu s vodom od kuvanja, i u propasiranu masu dodati limuntus.
– Dobijeni sok sipati u flaše koje ćete zatvoriti celofanom.
– Flaše umotati u ćebe i ostaviti da prenoće dok se sok potpuno ne ohladi.
– Piti po potrebi, a sve vrijeme čuvati na hladnom i tamnom mjestu.
Ulje bundeve
– Za pravljenje ulja koriste se samo sjemenke bundeve. Najbolje je uzeti sjemenke vrste “Styrian”. Za litru ulja potrebno je oko 2,5 kg bundevinog sjemena.
– Sjemenke ručno odvojiti iz bundeve, dobro oprati i osušiti.
– Sjemenke poređati u tepsiju, tako da ne budu jedna preko druge, dok ne prekriju dno.
– Tepsiju ubaciti u zagrejanu rernu, na 60 °C i peći oko 3-4 minuta.
– Izvaditi sjemenke iz rerne i staviti ih u presu kako biste iscijedili ulje. Ako nemate pristup presi pod visokim pritiskom, možete da isjcedite sjemenke ručno, pomoću avana i tučka, a u tom slučaju treba ga procijediti kroz gazu.
– Ako koristite sjemenke neke druge vrste bundeve, potrebno je oljuštiti ih prije cijeđenja.
Bundeva odlično deluje na problematičnu kožu, posebno masnu sa miteserima, bubuljicama i aknama, tako da se stavlja u kreme i maske za lice.
Boraveći u Zapadnoj Evropi vidio sam da tamošnje stanovništvo bundevu gotovo svakodnevno koriste u ishrani, vrlo je cijenjeno njeno cijeđeno ulje, a mnogi je koriste kao ukrasne detalje jer ove vrijedne biljke ima nekoliko hiljada sorti tipova najrazličitiji boja , veličina i oblika