Narodna skupština Republike Srpske juče je na 16. redovnoj sjednici razmatrala Prijedlog zakona o dopuni Zakona o lokalnoj samoupravi po hitnom postupku koji je inicirao grad Gradiška u nastojanju da riješi problem nastao uvođenjem Sistema objedinjenje naplate (SON), a koji je osporio Ustavni sud Republike Srpske u martu mjesecu prošle godine.
Kako je u ime predlagača pojasnila ministar uprave i lokalne samouprave RS, Senka Jujić, dopuni Zakona pristupilo se na inicijatvu gradonačelnika Gradiške, Zorana Adžića, jer je Ustavni sud RS utvrdio kao neustavnom Odluku Skupštine opštine Gradiška (“Službeni glasnik Opštine Gradiška“ broj 4/14) o utvrđivanju jedinstvenog naplatnog mjesta i izdavanju zajedničkog računa za pružene komunalne usluge.
“Dopunom Zakona se stvara pravni osnov da skupštine grada ili opštine mogu da donesu odluku koja će biti u skladu sa Ustavom, a da se izbjegnu troškovi pred sudovima kojim je Gradiška do sada bila izložena” pojasnila je Jujić.
U Prijedlogu dopune Zakona u članu 39. poslije stava 2. dodaje se novi stav 3. koji glasi:
“(3) Izuzetno od stava 2. ovog člana, skupština grada, koji u svom sastavu nema opština, može da donese odluku kojom reguliše izdavanje zajedničkog računa za izvršene komunalne usluge javnih preduzeća, odnosno privrednih društava čiji je osnivač grad, kao i za naknade i druge prihode koje utvrđuju organi grada, putem gradske uprave, u skladu sa zakonom.“
Međutim, kako se moglo čuti tokom diskusije o ovoj tački od više poslanika, uprkos usvajanju navedenih izmjena neće biti riješen problem oko spornih naplata usluga jer je potrebno usklađivanje osporene Odluke sa Ustavom RS kao i izmjeniti Zakon o komunalnim djelatnostima i Zakon o zaštiti potrošača koji nisu predloženi za izmjene i dopune u paketu sa gore pomenutim zakonom.
Naime, kako je navedeno u Odluci Ustavnog suda RS, a po inicijativi građanina Milorada T. iz Gradiške, Sud je ukazao na odredbe člana 16. st. 1. i 3. Zakona o komunalnim djelatnostima, kojima je propisano da se pružanje i korišćenje komunalnih usluga vrši na osnovu ugovora zaključenog između davaoca komunalne usluge i korisnika, te da korisnik plaća utvrđenu cijenu za pruženu komunalnu uslugu na osnovu računa koji ispostavlja davalac komunalne usluge i koji ima snagu vjerodostojne isprave.
“Kada se ove odredbe imaju u vidu, evidentno je da je uspostavljanje Službe objedinjene naplate komunalnih usluga i komunalne naknade od strane jedinice lokalne samouprave Gradiška, koja vodi jedinstvenu evidenciju, obračun i naplatu, te izdaje jedinstveni račun za komunalne usluge njihovim korisnicima, u suprotnosti sa navedenim normama Zakona o komunalnim djelatnostima, jer, kako je ovim zakonom decidno propisano, račun za pruženu komunalnu uslugu korisniku ispostavlja isključivo davalac usluge, na osnovu prethodno zaključenog ugovora”, stoji u Odluci Ustavng suda iz marta 2024. godine.
Podsjećamo, Sistem objedinjene naplate u funkciji je od 2009. godine, ali je inicijativa za ocjenu ustavnosti i zakonitosti odluke o plaćanju komunalnih usluga i naknada u sistemu objedinjene naplate pokrenuta 2024. godine.
Grad je nastavio da radi po starom uprkos Odluci Ustavnog suda RS u isčekivanju trenutka kada će doći do izmjene spornih zakona, a to je u izjavi medijima potvrdio i sam Adžić u julu ove godine, rekavši da nema nikakvih problema i da se kršenje nekoliko zakona i Ustava RS može izbjeći izmjenama spornih zakona, a ne korekcijama sistema naplate plaćenog gotovo 900.000 KM.
Usvajanje izmjena i dopuna Zakona o lokalnoj samoupravi bila je tema razgovora tokom nedavne posjete ministarke Jujić Gradišci, međutim po svemu navedenom sudski sporovi koje će grad voditi pred Osnovnim sudom u ovom gradu biće nastavljeni, a zanimljivost je ta da se sprema i inicijativa za ocjenu ustavnosti još jedne odluke Skupštine grada Gradiška.
