Evo nas u aprilu kada su optimalni rokovi za sjetva povrtarski usjeva, ali i rataskog usjevakukuruza kao jedne od naših najrasprostanijih kultura koja zauzima najveće sjetvene površine u Republici Srpskoj kukuruz je jedna od bitnih žitarica kako u ljudskoj ishrani, a tako i u ishrani životinja.
Značaj kukruza kao poljoprivrednog usjeva je mnogostruk i u primarnoj proizvodnji i u prerađivačkoj industriji. Sa agronomskog aspekta veoma je bitno pravilno izvesti sve faze u gajenju kukuruza zbog postizanja najboljih prinosa I kvaliteta roda.
Prva faza nakon dobro pripremeljenog zemljišta je sama sjetva kukuruza. Za postizanje što stabilnijeg prinosa preporučuje se sjetva dva do tri hibrida. Jedan hibrid ne može biti podjednako otporan na stresne faktore kao što su visoka temperature u vrij eme cvjetanja, suše u vreme vlatanja, a to su prateće pojave u proizvodnji. Da bi usjev bio što otporniji na pomenute stresne faktore dobro je kombinovati hibride različitih FAO grupa zrenja (FAO grupa zrenja označava dužinu vegetacije biljaka, tako da FAO 100 grupa zrenja ima dužinu vegetacije dva I po do tri mjeseca, a svaka naredna grupa zrenja FAO 200, 300 itd. ima dužu vegetaciju za 5-10 dana). S tim u vezi neki od pogodnih hibrida su sledeći:
– FAO 500 i 600 grupe zrenja su pogodni za čuvanje kukuruza u klipu
– FAO 300 i 400 grupe zrenja za uslove proizvodnje sa niskom vlagom i ukoliko se zrno kombajnira
– FAO od 300 do 700 grupe zrenja su pogodni za veće površine od nekoliko desetina hektara, zbog smanjenja negativnih efekata suše
Kombinovanje hibrida vrši se po principu jedan red sijati jednu vrstu hibrida, a sledeći red drugu vrstu hibrida ukoliko se kombinuju dva hibrida za sjetvu. Takođe, je moguće sijati i dva reda jednog hibrida, pa dva reda drugog u slučaju da se siju veće površine od nekoliko desetina hektara.
Vrijeme sjetve
Prva i druga dekada aprila je najpogodniji period za sjetvu ove žitarice. Pošto je kukruz toploljubiva biljna vrsta potrebno da je da prilikom sjetve temparatura zemljišta bude 10- 12 stepeni na dubini od 5- 7cm.
U našim agroekološkim uslovima kalendarsko vrijeme sjetve je period između 15 i 25 aprila. Značaj temperature zemljišta ogleda se u tome da ako sjeme dugo stoji u vlažnoj i hladnoj zemlji podložno je truljenju i napadu žičara što izaziva proređivanje usjeva, te stoga ne treba setvu obavljati ranije pre optimalnog roka.
Dubina sjetve
Kukuruz se si je na dubinu od 5-7cm, s tim što se na ivicama parcele ili uvratinamačesto sjeme posi je i pliće, što treba izbjegavati, jer ako ne padne kiša poslije sjetve takvosjeme koje je plitko posejano podleže uticaju suše i propada.
Gustina sjetve
Broj biljaka po jedinici površine tj, gustina sjetve su veoma bitna komponenta prinosa. Gustinu sjetve tj. broj biljaka po jedinici površine određuje rastojanje biljaka u redu, a kod nas kukuruz se sije na međurednom razmaku od 70cm. Gustina sjetve treba da bude prilagođena potencijalu godine, nivou agrotehnike, potencijalu zemljišta na kojem se planira proizvodnja, potencijalu hibrida koji se sije. S tim u vezi, u godinama sa malo zimskih padavina u uslovima kada je najveća količina azota u proljeće u površinskom sloju i ukoliko je njiva slabih mogućnosti (slaba plodnost) gustina biljaka treba da se smanji, odnosno primijeniti minimalnu gusitnu za dati hibrid.
Ukoliko je tokom zimskog perioda bilo dovoljno padavina i ukoliko se azotna hraniva nalaze na dubini od 60-90 cm, a njiva je visoke plodnosti sa visokim nivoom agrotehnike, preporučuje se gušća sjetva i primjenjuje se najveća gustina za određeni hibrid. U povoljnim uslovima hibridi FAO 500 i FAO 600 grupe zrenja treba sejati na 70cm x 22-24.5cm, a u nepovoljnim uslovima na razmaku 70cm x 26-30cm. Dalje, hibridi FAO 300 i FAO 400 grupe zrenja u povoljnim uslovima treba sijati na razmaku od 70cm x 18-22cm, a u nepovoljnim uslovima na razmaku od 70cm x 22-24.5 cm.
Broj zrna za sjetvu
Pored gustine sjetve potrebno je odrediti i količinu zrna koju treba posijati. Broj zrna se određuje na sledeći način:
– Jedan hektar sadrži 10.000 m2. Kukruz se sije na međurednom rastojanju od 70 cm.
– Ako jedan hektar predstavimo u vidu jednog dugačkog reda onda je 10.000 m2 : 0,7m = 14.285m.
Broj zrna u dugačkom redu od 14.285 metara odgovara broju zrna po hektaru. Ukoliko se sjeme sije na razmaku od 22 cm (0,22m) broj zrna potrebnih za sjetvu računa se na sledeći način: 14.285 : 0,22m = 64.935 zrna po hektaru
Ukoliko se sije na razmaku od 20cm (0,2m) broj zrna za sjetvu se računa na sledeći način: 14.285 : 0,2m = 71.425
Nakon sjetve potrebno je izračinati sklop izniklih biljaka, a to se može izračunati na sledeči način:
– odmjeriti 14.285 metara i izbrojati broj biljaka, zatim izbrojani broj biljaka pomnožiti sa
1000 (sklop u hiljadama biljaka po hektaru) i na taj način dobija se vrijednost o sklopu izniklih biljaka.
Ove godini Poljoprivredni institute iz Banjaluke pored ostalih hibrida preporučuje i hibrih iz vlastite selekcije BL43 za koji tvrde da je dao odlične rezultate na zasijanim površinama protklih godina.
Pratite ”Micro mrežu”:
