Zelena salata je vrlo tražen proizvod na tržištu tokom cijele godine pa se mnogi proizvođači sve češće odlučuju da snabdjevaju tržište zelenom salatom tokom čitave godine. Ukoliko ste i vi jedan od njih morate da znate šta je sve potrebno za uspješnu proizvodnju.
Zelena salata (lactuca sativa) je jednogodišnja biljka iz familije glavočika (asteraceae). Salata vodi poreklo sa mediterana. Iz oblasti mediterana širi se u zapadnu evropu. U Ameriku je prenijeta 1494. godine. Veoma je cijenjena zbog njenih dijetetskih osobina, vitaminske vrijednosti i mogućnosti njenog gajenja tokom cijele godine. Zbog te činjenice veliki broj poljoprivrednih proizvođača se odlučuje za gajenje tokom cijele godine odnosno snabdevanje tržišta svakoga dana.
Za proizvodnju u zaštićenom prostoru pogodne su glavičaste sorte. Za berbu u januaru i februaru najpogodnije je sjetvu obaviti u tri roka: početkom, sredinom i krajem novembra mjeseca. Bitno je odabrati adekvatnu sortu za određeni period gajenja. Ukoliko se odabere neadekvatna sorta uspjeh u proizvodnji će izostati. Ako se gaji projlećna sorta zimi, može se desiti da salata uopšte ne zavije glavicu. Sorte koje se mogu gajiti od kasne jeseni do proljeća u plastenicima i staklenicima su: Markies, Judita, Shangore, Baglin, Centore, Pantlika.
Temperaturni uslovi koji bi se trebali ispoštovati
- Optimalna temperatura za zavijanje glavice je 16 stepeni;
- Minimalna temperatura na kojoj salata obavlja fiziološke funkcije pet stepeni a maksimalna 20-25 stepeni.
- Može izdržati i kratkotrajne mrazeve do – osam stepeni.
- Navike i želje potrošača određuju tip i vrstu salate, odnosno, gaji se ono što se može plasirati na tržištu.
Njega rasada i rasađivanje
Proizvodnja rasada traje 4-6 nedelja u zavisnosti od doba godine i uslova. Ljeti taj period je kraći dok zimi traje oko 6 nedelja. Rasađivanje se vrši u zavisnosti od načina proizvodnje rasada, ako su kocke, one se polažu 1/3 u zemlju.
Rasađivanje se vrši na 25X25 cm ili 25X30 cm. Odnosno 14-16 biljaka/m2. Ako se sjeme sije u kockama, rasadnički period traje duže jer biljci treba više vremena da formira kojrenov sistem i u tom periodu treba koristiti đubriva koja imaju veći procenat fosfora npr. 15:30:15 ili 10:40:10.
Od formiranja rozete do početka glavičenja trebalo bi upotrebiti đubriva koja imaju nizak sadržaj azota npr. 4:10:40 i u ovoj fazi potreban je i bor. Posle prve berbe idealna formulacija bi bila 20:40:10. Naravno prije zasnivanja zelene salate potrebno je izvršiti analizu zemljišta.
Navodnjavanje
Navodnjavanje u zatvorenom prostoru najčešće se odvija sistemom kap po kap koji je pogodan jer se pored zalivanja vrši i prihranjivanje. Mikrorasprskivači služe da se njima koriguje vazdušna vlaga koja u najvećem dijelu vegetacije treba da bude 70%.
Korišćenjem malč folije sprečava se prodor zemljišnih patogena, održava zemljište čisto od korova, biljka je čistija i samim tim ima veću tržišnu vrijednost, pod folijom se čuva vlaga i voda ne dolazi u kontakt sa biljkom. Pored ovih mjera njege i zaštita hemijskim sredstvima je nezaobilazna mjera.Naše tržište je da tako tražemo gotovo sigurno mjesto na kojem se može prodati kvalitan proizvod ove kulture, pa preporučujemo potencionalnim proizvođačima da pokušaju sa proizvodnjom ove kulture.
