Među više od 3.000 mladih koji su ove godine nakon završene srednje škole konkurisali za upis na dva javna univerziteta u Republici Srpskoj, samo troje u Istočnom Sarajevu i 13 u Banjaluci odabralo je da studira srpski jezik i književnost.
Razlozi za ovoliku nezainteresovanost su, kako tvrde upućeni, šaroliki – od nemogućnosti zapošljavanja, lošeg statusa profesora, do neshvatanja značaja maternjeg jezika.
Na banjalučkom Filološkom fakultetu rekli su za “Glas Srpske” da su u prvom upisnom roku imali 13 kandidata koji su izabrali da izučavaju srpski jezik i književnost, ali da je situacija u ovoj godini za nijansu bolja, jer su lani, kako kažu, nakon dva roka imali tek 12 upisanih na pomenutom studijskom programu.
I dok stručnjaci apeluju da je jezik jedan od najvažnijih elemenata suvereniteta svakog naroda, a njegovo očuvanje i njegovanje bi trebalo da bude jedan od najvećih nacionalnih interesa, mnogi na to zaboravljaju, a posebno mladi.
Profesorica srpskog jezika i književnosti na Univerzitetu u Istočnom Sarajevu Milanka Babić ističe da je riječ o veoma teškom studijskom programu, ali da je najveći razlog za to što nije popularan među mladima činjenica da su sa tim diplomama slabo plaćeni poslovi i da je težak put do pronalaska radnih mjesta.
”Rijetki koji se odluče studirati srpski jezik i književnost to čine iz ljubavi. Međutim, poslovi u školstvu su sve više degradirani i slabo plaćeni, što je automatski loša poruka za sve one koji bi možda izabrali ovu struku”, smatra Babićeva i dodaje da je i lani bilo tek nekoliko mladih koji su na istoku Srpske odabrali srpski jezik i književnost kao životni poziv.
Prema njenim riječima, osim niza negativnih faktora, i pojedini mediji imaju ključnu ulogu u depopularizaciji srpskog jezika, jer je veoma mali broj onih koji imaju svoje lektorske službe.
”Izuzev ozbiljnijih medija, po strukturi uređenih kako treba, veliki je broj onih koji pišu šta im padne na pamet, jer ih niko nije obavezao da moraju imati lektorsku službu”, ističe Babićeva.
Babićeva, koja je godinama radila i kao honorarni saradnik na javnom fakultetu u Novom Pazaru, kaže da je tamo prilikom svakog roka upisivano po 20 kandidata na studijski program srpskog jezika i književnosti, među kojima su gotovo svi bili Bošnjaci.
”Bilo je nešto Srba iz Raške, ali studij srpskog jezika u Novom Pazaru mahom popunjavaju Bošnjaci, dok mi na dva javna univerziteta u Republici Srpskoj, evo, ne možemo upisati ni ukupno 20 studenata”, navela je Babićeva koja se nada da će novim mjerama koje su nadležni najavili uskoro biti zaštićeni srpski jezik i književnost.
A priča o zaštiti i upotrebi srpskog jezika i ćirilice pokrenuta je prije nekoliko godina u Srbiji, zatim se prelila i u Srpsku, dok su ozbiljniji koraci najavljeni lani kroz rad grupe predstavnika Ministarstva prosvjete i kulture Republike Srpske i Pedagoškog zavoda Srbije. Međutim, do danas nije poznato da li je i šta urađeno, a nova najava stigla je nedavno nakon sastanka rukovodstava Srpske i Srbije koji je održan u Beogradu. Predstavnici Srba s obje strane Drine su se dogovorili da do 15. septembra – Dana jedinstva, usvoje nacrte zakona o zaštiti i upotrebi srpskog jezika i ćiriličnog pisma.
Podrška
Udruženje za odbranu ćirilice “Dobrica Erić” iz Beograda uputilo je juče dopis predsjednicima RS Željki Cvijanović i Srbije Aleksandru Vučiću u kom je podržalo donošenje zakona o zaštiti i upotrebi srpskog jezika i ćiriličnog pisma. Ističu da podržavaju napore da konačno bude vraćen suverenitet srpskog jezika i pisma u Srbiji i Srpskoj donošenjem odgovarajućih zakona o jeziku i pismu.
/Glas Srpske/