Na vanrednoj sjednici Skupštine opštine Gradiška, 5. aprila 2019. godine pred odbornicima se našao prijedlog Odluke o konstituisanju gradskih organa, čijim usvajanjem je konstituisana Skupština grada i pozicija gradonačelnika i time je Gradiška postala grad.
Te 2019. godine, Narodna skupština Republike Srpske 14. marta je usvojila Zakon o gradu Gradiška kojim se uređuju područje, nadležnosti, organi i finansiranje tog grada, te Zakon o izmjeni i dopunama Zakona o teritorijalnoj organizaciji Republike Srpske radi njegovog usklađivanja sa Zakonom o gradu Gradiška.
“Najvažnije prednosti koje bi nam donio takav status je mogućnost pristupanja evropskim fondovima, ali i niz drugih mogućnosti. Koncept u Evropskoj uniji je da je osnovna jedinica grad i mi trenutno, kao opština, nemamo mogućnost da apliciramo za određena novčana sredstva”, govorio je 2019. godine Zoran Adžić, tada u ulozi načelnika opštine.
Gradiška je, po zvaničnom popisu stanovništva iz 2013. godine i podacima Zavoda za statistiku Republike Srpske, imala 49.196 stanovnika, od čega na samom području grada oko 14.000 stanovnika.
Za status grada prema Zakonu o lokalnoj samoupravi, potrebno je da lokalna zajednica ima 50 hiljada stanovnika, ali Gradiška je ispunila drugi uslov: broj zaposlenih je 2018. godine bio veći od republičkog prosjeka.
Broj zaposlenih lica na području opštine zaključno sa 30.6.2018. godine, bio je 10.187, čime je ispunjen drugi uslov.
Nakon dobijanja statusa grada, šta se promjenilo?
Grad Gradiška je poboljšao svoje kontakte sa međunarodnim organizacijama, ostvareni su mnogi međunarodni projekti kroz udruženja gradova, a na pragu je i završetak najvećeg graničnog prelaza u BiH.
Kada je riječ o troškovima, lokalna administracija ističe da su bili simbolični, poput promjene naziva grada i izrade novih pečata.
“Zakonom o lokalnoj samoupravi, propisano je da Grad koji u svom sastavu nema opština, pored nadležnosti koje se zakonom dodjeljuju opštini, može da organizuje i poslove pravnog zastupanja pred sudovima i drugim organima u imovinsko-pravnim sporovima, u sporovima naplate za naknade i usluge i u radnim sporovima u skladu sa zakonom, kao i naplatu, kontrolu naplate i prinudnu naplatu izvornih prihoda budžeta grada”, naveli su iz Gradske uprave Gradiška.
Ranije je reorganizovana i Stanica javne bezbjednosti, koja je postala Policijska uprava i u čijoj nadležnosti je ne samo Gradiška već i susjedni Srbac.
Podsjećamo, opština Gradiška je na osnovu Odluke Skupštine opštine Gradiška od 16. februara 2017. godine pokrenula postupak za dodjelu statusa grada dostavljanjem ove odluke Vladi Republike Srpske i informacija i podataka kojima se ovakav zahtjev opštine Gradiška opravdava. Čitav proces je završen na današnji dan prije pet godina, a pored Gradiške status grada su dobili Derventa, Laktaši i Prnjavor.
